En büyük vergi: Enflasyon!
Çoğu insanın mevcut para sistemimizi sorgusuz kabul etmesinin nedeni, hayatlarının başından beri gördükleri tek sistemin bu olmasıdır. Bugün yaşayan insanlar sadece bu sistemle yaşadıklarından, neredeyse herkes, gıda fiyatlarından eğitime kadar her şeyin fiyat artışını kabullenmiştir. Bu artışların enflasyonun doğal sonucu olduğunu ve enflasyonu meydana getiren ilk sebebin merkezi otoritenin manipülasyonlarından kaynaklandığını kabul edebiliriz. İnsanlar çok uzun süre bir şeye alışınca, yeni bir yolun hayatları için daha iyi olacağına inanmakta zorlanabiliyorlar.
Bir merkez bankası tarafından kontrol edilen herhangi bir para sağlam değildir. Bunun nedeni basittir: Hükümetler, bütçelerinde belirttiklerinden çok daha fazla harcama yapmaya eğilimlidirler; bu yüzden kendi güçleriyle kendi ihtiyaçları için para basarlar. Daha fazla para basıldığında ve ekonomiye dahil edildiğinde, hali hazırda dolaşımdaki tüm paranın değerini azaltır…
Merkezi olmayan bir para biriminin gelişmiş ülkelerde yaşayan insanlar için neden değerli olduğunu anlamak genellikle daha zordur. Çünkü bu tarz toplumların parası enflasyona daha dirençlidir ya da öyle görünmektedir. Dünyanın gelişmiş ülkelerindeki insanların Bitcoin’in neden değerli olduğunu anlamaları için itibari para sisteminin (TL,USD) neden güvenilir olmadığını anlamalıdırlar.
Bitcoin’i değerli kılan nedir? 💎
İçinde bulunduğumuz dijital çağda, ideal bir kripto para biriminin en azından şu üç özelliğe sahip olması gereklidir:
- Herhangi bir otorite tarafından kontrol edilmemelidir. Böylece para, otoritenin istediği şekilde manipüle edilemez, basılamaz.
- Para birimi ülke veya bölge benzeri herhangi bir sınırla sınırlandırılmamalı, böylece herhangi bir yerdeki kişilerle kolayca takas edilebilir.
- Belirli bir politik sisteme veya insan grubuna ayrıcalık tanımamak için apolitik olmalıdır.
Özetle, bu özellikler itibari tabanlı herhangi bir parasal sisteme (Türk Lirası, Amerikan Doları, Çin Yuanı gibi) çekici bir alternatif gibi görünen Bitcoin’in özellikleridir.
Bitcoin’in değeri öncelikle, hiçbir oluşumun veya otoritenin kontrol edemediği ilk dijital para birimi olmasından geliyor. Bitcoin’i herkes satın alabilir, kullanabilir ve kimse kimseye Bitcoin ile ne yapıp ne yapamayacağını söyleyemez.
Bitcoin hiç değişmeyecek yaklaşık 21 milyonluk sınırlı bir arza sahiptir. Ne kadar adet Bitcoin’in ne zaman üretileceğini, yeni Bitcoin’lerin dünyaya dağılım oranını ve son Bitcoin’in oluşturulacağı yaklaşık tarih gibi detaylar herkesçe bilinmektedir.
Politik kontrolden, baskıdan ve aşırı enflasyondan arınmış bir para ve bu şartlar altında yaşayan herkes için güvenli bir limandır.
Hangi stabil kripto paralar ne kadar güvenli? 🔓
Stabil kripto para, değeri çoğunlukla ABD dolarına sabitlenmiş bir dijital para birimidir. Stabil kripto paralar, Bitcoin gibi değeri sabitlenmemiş kripto para birimlerinde yaşanan fiyat dalgalanmalarını azaltmak için tasarlanmıştır.
Basılan bu stabil kripto paralarının karşılıklarının olup olmadığı ve hangi yasalar ile denetlendikleri soruları son dönemde sıkça sorulmaya başlandı. Henüz yasal bir düzenleme ve zorunluluk olmadığı için, stabil kripto para basan şirketler bu beyanları kendi istedikleri ölçüde ve zaman aralığında yayınlıyorlar. Bu yüzden de bir standart olmadığı için karşılaştırmalarını yapmak oldukça zor oluyor.
En çok tercih edilen ve piyasa değeri yüksek olan Tether şirketinin stabil kripto parası, USDT’yi ele alalım. Sözde her 1 USDT tokeninin karşılığı olarak gerçekte 1 Amerikan Doları tutuluyormuş! Kendilerinin geçmişte yalnızca %74'ünün teminatlı olduğunu kabul ettiklerini unutmayalım. Hiç kimse USDT’nin veya diğer stabil kripto paralarının her birinin karşılığı olduğunu ya da gelecekte tamamen teminatlı olacağını garanti edemez. Bir başka stabil kripto para projesi olan Luna-Terra gibi çökmeyeceğinden de emin olamayacağımız gibi. Böyle bir durumdayken stabil kripto para projelerinden hangilerine güveneceğiz?
Blokzincir üzerinde nasıl çalıştığını anlayabileceğimiz, herhangi bir otorite tarafından kontrol edilmeyen ve manipüle edilemeyen, ekonomi temelleri üzerine kurulu, stabil kripto para olma potansiyeli taşıyan bir proje olabilir mi?
Fiyat oynaklığı nedir? 📈📉
Bitcoin ile yeni bir araba almak istediğinizi hayal edin. Herhangi bir bayiye gidip Bitcoin ile ödemeyi teklif etsek büyük ihtimalle teklifimiz geri çevrilir. Bunun sebebi de fiyat oynaklığıdır. Kripto para birimlerinin toplu olarak benimsenmesinin önündeki en büyük engeldir.
Bitcoin’in fiyatı son derece değişkendir. Buna rağmen bir yerlerde Bitcoin kabul etmeye istekli bir bayi bulduk diyelim. Bayiye ödemeyi yaptıktan sonra Bitcoinin değeri bir kaç saatte binlerce dolar düşebilir ve bayi zarar edebilir. Bu bayi için büyük bir risktir.
Peki bayiye neden başka bir stabil kripto para teklif etmiyoruz? Her ne kadar güvenilirliği tartışılsa da popüler bir stabil kripto para olan Tether’i teklif edelim. Bu stabil kripto paramız da yerel para birimiyle aynı değerdeyse o zaman Tether ile bu ticareti yapmanın anlamı nedir?
Centric projesi de burada devreye giriyor. Bayiliği, stabil kripto para kabul etmeye teşvik ediyor.
Bir sonraki yazı: Centric Projesi Nedir?
Dipnot:
Burada yazılanlar yatırım tavsiyesi içermemektedir. Sadece rehber olmak amacıyla yazılmıştır. Herkes kendi risk yönetimi ve portföyünden sorumludur.
